IATF 16949, czyli jedna z najbardziej podstawowych i rozpoznawalnych norm dla branży motoryzacyjnej zdecydowanie mocno kształtuje dzisiejszy rynek samochodowy. Norma, która zastąpiła obowiązujący do tej pory standard ISO TS16949 została opracowana z myślą o różnorodnych aspektach działalności branży, których nie ujmują tradycyjne normy dotyczące jakości w przemyśle. System zarządzania zbudowany na podstawie IATF 16949 gwarantuje dziś rozpoznawalność na rynku i akceptację ze strony międzynarodowych udziałowców. Jak jednak kształtuje samą branżę i jakie wymagania narzuca producentom?

Kluczowe założenia IATF 16949

Norma IATF 16949 powstała dzięki Międzynarodowemu Stowarzyszeniu Przemysłu Motoryzacyjnego, jednak jej konstrukcja i założenia wciąż ściśle polegają na standardach określonych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną. W rzeczywistości IATF 16949 jest następcą obowiązującej wcześniej normy ISO TS16949 i częściowo wykorzystuje stosowane w niej założenia, polegając również na wytycznych znanych z najbardziej podstawowej normy jakościowej ISO 9001. Wśród ważniejszych wymagań pojawiających się w zapisach IATF 16949 należy wymienić mocny nacisk na systemowe podejście do zarządzania jakością i produkcją w branży motoryzacyjnej, obejmujący wszystkie obszary jej działalności i pozwalający na opracowanie zrównoważonej strategii działania.

IATF 16949 poszerza zagadnienia występujące we wspomnianych wcześniej normach o kwestie takie jak łańcuch dostaw, który w przypadku chęci certyfikacji powinien być odpowiednio kontrolowany pod kątem ewentualnych zagrożeń i ryzyka. Chcąc zapewnić wysoką jakość produkcji w branży motoryzacyjnej nie wystarczy bowiem zadbać wyłącznie o działania wewnętrzne, ale też upewnić się że wszystkie wykorzystywane materiały, czy późniejsza droga poprodukcyjna pojazdów nie będą wpływały negatywnie na jakość całego wyrobu.

Norma IATF 16949 – zastępca dla TS16949

Standard TS16949 został zastąpiony przez udoskonaloną IATF 16949 w 2015 roku, co oznacza że formalnie od września 2018 roku możliwe jest wyłącznie certyfikowanie do tej drugiej. Wszystkie firmy, które dotąd stosowały się do wymagań TS16949 musiały zaktualizować własne systemy zarządzania o nowy zestaw wytycznych i potwierdzić zgodność swojego systemu z nową normą podczas ponownego audytu certyfikacyjnego. Jakie zmiany czekały ich w kontakcie z IATF 16949?

Wszystkie normy opracowywane na podstawie zasad ISO kładą dziś szczególny nacisk na zarządzanie ryzykiem i zagrożeniami oraz odpowiednio przygotowaną strategię radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi. Nie inaczej stało się też w przypadku IATF 16949, która narzuca dziś na przedsiębiorstwa działające w obrębie branży motoryzacyjnej konieczność uwzględniania wewnętrznych i zewnętrznych zagrożeń dla organizacji, jakości produkcji czy wreszcie samych produktów końcowych.

Norma nie powołuje się tu jednak na zasady znane z innych norm ISO, a na doskonale znaną w branży motoryzacyjnej analizę FEMA – Failure Mode and Effect Analysis. Na jej podstawie możliwe jest zapobieganie potencjalnym przyczynom awarii oraz opracowanie skutecznej strategii zapobiegającej powstawaniu produktów odstających od obranej normy i poziomu. Norma wprowadza też konieczność podejmowania działań zapobiegawczych ujętych w strategii zarządzania ryzykiem, mających za zadanie zmniejszenie negatywnego wpływu ryzyka na ostateczną jakość produktu.

Kolejną nowością IATF 16949 w stosunku do jej poprzednika jest pojawienie się dodatkowych wymagań związanych z nadzorowaniem dokumentacji działań firmy, w tym prowadzenia księgi jakości. Przedsiębiorstwa w obrębie branży motoryzacyjnej powinny przechowywać też zapisy dotyczące specyfikacji danego produktu, zbierające zatwierdzenia jego poszczególnych części, narzędzi i oprzyrządowania, opis procesu projektowania czy wreszcie samej produkcji danego pojazdu.

Jak norma IATF 16949 wpływa na jakość w branży motoryzacyjnej?

Wytyczne normy IATF 16949 pozwalają na zoptymalizowanie procesów produkcyjnych i lepszą organizację i wydajność pracy przedsiębiorstwa, dzięki czemu już samo skonstruowanie systemu zarządzania zgodnego z normą oznacza szereg korzyści dla firmy.

Aby jednak móc zaistnieć na rynku międzynarodowym, zdobyć zaufanie klientów i potencjalnych partnerów biznesowych czy też zwyczajnie zbudować wizerunek marki oparty na wysokiej jakości i niezawodności, certyfikacja IATF 16949 może okazać się jednak wymogiem podstawowym.